Việc thực hiện đo độ cồn trong nước rất dễ dàng. Người sử dụng chỉ cần lấy cồn kế thả trong rượu hay cồn và căn cứ vào độ chìm/nổi của cồn kế mà đọc chỉ số trên vạch. Tuy nhiên, chỉ số độ cồn chỉ chính xác ở một nhiệt độ thích hợp (18-20 °C), còn trên hoặc dưới nhiệt độ đó, độ cồn trên cồn kế không chính xác tuyệt đối và được gọi là độ cồn biểu kiến.

Cũng có những phương pháp khác nhau cho phép quy đổi độ cồn biểu kiến thành độ cồn thực tế. Khi đó, thông thường người ta sử dụng thêm một nhiệt kế cắm ngập vào rượu, cồn cần đo để lấy nhiệt độ của rượu, cồn và kết hợp với độ cồn biểu kiến trên cồn kế để tính toán bằng công thức cho ra độ cồn thực tế.